Geschiedenis Noord-Holland
Holland was dit belangrijkste gewest over de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795). In 1795 werden een Bataafse Republiek uitgeroepen. Na een staatsgreep van 21 januari 1798 werden op 23 april 1798 de Acte aangaande Staatsregeling aangenomen, waarmee een antieke gewestelijke grenzen radicaal werden gewijzigd. De republiek werd onderverdeeld in 8 departementen betreffende zo veel geoorloofd gelijke bevolkingsaantallen, waarbij Holland uiteenviel in:
dit departement aangaande Texel
dit departement aangaande een Amstel
dit departement van de Delf
Ook lagen verder het departement met de Schelde en Maas en het departement betreffende een Rijn deels op Hollands grondgebied.
Uiteindelijk voldeed de nieuwe opstelling ook niet en na een instelling in 1801 over het Bataafs Gemenebest werd dit departement Holland ingesteld volgens de oude gewestelijke grenzen met Holland. In 1806 werd het Bataafs Gemenebest vernieuwen via het Koninkrijk Holland. Het jaar daarop werden het departement Holland opgedeeld in het departement Amstelland (overeenkomend betreffende Noord-Holland) en dit departement Maasland (overeenkomend met Zuid-Holland). Nadat in 1811 dit Koninkrijk Holland voor het Franse Keizerrijk werd gevoegd, werden Amstelland voor Utrecht gevoegd tot het département de la Zuyderzée - Zuiderzeedepartement - en werd Maasland omgedoopt tot département des Bouches-de-la-Meuse - Monden betreffende een Maas.
Na een Fransen einde 1813 uit Nederland gevlucht waren, bleef een ordening aanvankelijk ongewijzigd. Betreffende een Grondwet met 29 maart 1814 werden een departementen verwisselen door provinciën of landschappen. Zuiderzee en Monden met een Maas werden verenigd in een provincie Holland. Via minister Over Maanen werd in de grondwetcommissie nog de benaming Holland en West-Friesland voorgesteld "om juiste verlangen betreffende achtenswaardige Noordhollanders ... toe te melden", doch het werd door de rest aangaande de commissie verworpen.[2]
De nieuwe provincie kreeg in 1814 twee gouverneurs, wier ambtsgebied overeenkwam met de voormalige departementen Amstelland en Maasland. Vlieland en Terschelling gingen terug betreffende Friesland tot Holland, maar een deel aangaande Hollands Brabant was voor Noord-Brabant en in 1815 werden verder dit laatste Hollands Brabant, het Land over Altena, bij Noord-Brabant gevoegd. Uiteindelijk werden in 1820 de grens betreffende Utrecht en Gelderland vastgesteld.
Teneinde een dominantie te beperken werd Holland bij de grondwetsherziening van 1840 in Noord- en Zuid-Holland gesplitst. De noodzaak hiertoe werden in Zuid-Holland ook niet gevoeld. In Noord-Holland gold het wel in sterke mate voor Amsterdam, dat in 1838 het provinciaal gerechtshof aan zichzelf voorbij zag gaan ten gunste betreffende Den Haag. In West-Friesland was men bevreesd een overheersende staat met Amsterdam en drong men met op de genezing van de verdeling bijvoorbeeld die was tussen dit Noorder- en Zuiderkwartier wegens 1795. Hier werd desalniettemin ook niet aan tegemoetgekomen. Nadat de Haarlemmermeer in 1855 was drooggelegd, werden die voor Noord-Holland gevoegd, waarna Zuid-Holland in 1864 dit grootste deel over de gemeente Leimuiden ter compensatie kreeg toegewezen.
In 1942 werden de eilanden Vlieland en Terschelling voor een provincie Friesland ingedeeld.[3] Het voormalige eiland Urk maakte tot 1950 deel uit betreffende Noord-Holland.
Om 2010 tot 2012 was daar enig tijd sprake met ons samenvoeging van een provincies Noord-Holland, Flevoland en Utrecht. In 2014 werden overduidelijk het die regelen met een baan zijn.
Geografie Noord-Holland
Satellietfoto met het Noorderkwartier, de IJsselmeerpolders en een deel van Friesland
Noord-Holland bestaan grotendeels uit ons kopvormig schiereiland tussen de Noordzee, een Waddenzee en dit IJsselmeer. In het zuiden grenst de provincie met Zuid-Holland en Utrecht, in dit oosten via middel van de Houtribdijk en Hollandse Brug met de provincie Flevoland en in het noorden door geneesmiddel over een Afsluitdijk aan de provincie Friesland.
Een provincie kan worden onderverdeeld in ons noordelijk deel ("Hollands Noorderkwartier") en ons zuidelijk deel, waarbij het Noordzeekanaal (en eerst het IJ) als grens werkt.
Ten zuiden met het Noordzeekanaal liggen de stedelijke gebieden over Amsterdam, Haarlem, een Haarlemmermeer met een luchthaven Schiphol en tegelijk het Gooi, eveneens een dichtbevolkt gebied, maar betreffende ons landschappelijk totaal ander karakter (bosrijk en ook niet totaal vlak).
Ten noorden van dit Noordzeekanaal bevinden zichzelf de Zaanstreek en overige, kleinere, delen en dorpen. De dichtstbevolkte zone loopt tot wat voorbij de plaats Alkmaar. Er bevinden zich in het deel met een provincie tevens landelijker gebieden: Waterland, de omvangrijke droogmakerijen Schermer, Beemster, Wormer en Purmer en geheel in dit noorden de Kop van Noord-Holland betreffende het uitgestrekte West-Friesland, Wieringermeer, het voormalige eiland Wieringen en dit waddeneiland Texel.
De westkust van een provincie wordt grotendeels via duinen beschermd. Hier liggen bekende badplaatsen als Zandvoort, IJmuiden, Wijk met Zee, Egmond aan Zee en Bergen. Daar waar een duinen via een Noordzee waren verzwolgen, werden een Hondsbossche Zeewering aangelegd.
De streek tussen Haarlem, Velsen (aan allebei de zijden betreffende het Noordzeekanaal), Beverwijk en Alkmaar opgewonden Kennemerland. Een deel van Kennemerland vormt een IJmond, met een Hoogovens en andere industrie: het is dit westelijk gebied betreffende het Noordzeekanaal, betreffende mits middelpunt de haven en sluizen met IJmuiden. Ten noorden aangaande Kennemerland ligt een oude marktplaats Schagen en op een noordpunt aangaande dit schiereiland de marinehaven Den Helder, tegelijkertijd veerhaven vanwege Texel.
Met een oostkust liggen historische steden als Hoorn, Enkhuizen, Medemblik, Monnickendam en Edam en tevens het eiland Marken en een opmerkelijke vissersplaats Volendam.
Een voornaamste binnenwateren in Noord-Holland zijn dit IJ (ooit ons zeearm) en het Noordzeekanaal met een daarin, al vervolgens ook niet via zijkanalen, uitmondende riviertjes Amstel, Zaan en Spaarne, en het Noordhollandsch Kanaal en dit Amsterdam-Rijnkanaal.
Dialecten Noord-Holland
In Noord-Holland worden meerdere dialecten gesproken. Landelijk geniet dit Amsterdams een meeste bekendheid, dat uitgezonderd in Amsterdam ook in steden wanneer Alkmaar, Purmerend en Hoorn veel kan zijn te horen, daar hier heel wat Amsterdammers wonen. Een meest kenmerkende dialecten vindt men op bekijk de publisher-site het platteland. Op welke manier noordelijker men komt, hoe verdere het lokale dialect met de standaardtaal afwijkt; bovenal dit Tessels en het Wierings beschikken over een heel persoonlijk karakter.
Net zodra in overige dialectgebieden kan zijn ook in Noord-Holland sprake betreffende ons teruggang betreffende een dialecten. Toch bestaan enkele dialecten nog opvallend vitaal. Betreffende name het Volendams wordt ter plaatse alsnog heel doorgaans gesproken. Andere dialecten, zoals dit Aalsmeers, zijn nagenoeg verdwenen.
Dit IJ kan zijn vanouds een barrière en dat Bron blijkt verder uit de dialecten. De dialecten ten noorden met het IJ zijn een meeste afwijkende.
Onder dit IJ
Aalsmeers
Amsterdams (thans in Amsterdam-Noord, Alkmaar, Purmerend etc. te beluisteren)
Goois
Haarlems
Zandvoorts
De dialecten ten zuiden betreffende dit IJ en Noordzeekanaal lijken meer op een dialecten met Zuid-Holland en worden taalkundig dan ook dikwijls wanneer Zuid-Hollands beschouwd. Wel haar laatste blog nemen de traditionele dialecten Aalsmeers en Zandvoorts een overgangspositie in, betreffende zowel Noord- mits Zuid-Hollandse kenmerken. Een Gooise dialecten, die intern vrij divers zijn, blijven in een Utrechtse band.
Boven dit IJ
Zaans
Waterlands
Markens
Volendams
Kennemerlands
Egmonds klik om meer te lezen (Derps)
West-Fries
Enkhuizens
Wierings
Tessels
De dialecten betreffende vanouds geïsoleerde gemeenschappen als Volendam, Egmond of een Waddeneilanden beschikken over ons heel eigen ontwikkeling doorgemaakt en bestaan op enkele punten enorm conservatief gebleven, waar ze zich op overige punten juist opvallend hebben vernieuwd en daardoor zeer scherp aangaande een omliggende dialecten bestaan kunnen afwijken.
De ordening over een dialecten boven dit IJ is problematisch en is aanleiding geweest tot meerdere polemieken in een taalwetenschap. Veelal kan zijn op een verwantschap betreffende het Fries gewezen: met name een conservatievere dialecten (Tessels en Wierings) beschikken over heel wat gluiperig met het Fries. Veel onderzoekers vermoedden ons Fries substraat: een oorspronkelijke taal zou Fries bestaan geweest. Dit Hollands zou dat Fries pas laat verdrongen hebben en heeft het nimmer zeker kunnen vervangen, opdat Friese vormen en constructies alsnog voortleven in een dialecten. Ofschoon die theorie heel wat aanhang bezit, is ze door andere taalkundigen betreffende een hand gewezen en zullen een Friese vormen voorheen op ontlening en toeval berusten.[bron?]
Recreatie Noord-Holland
Recreatie Noord-Holland NV kan zijn ons overheids-NV, gesticht op 5 juli 2004, betreffende de Provincie Noord-Holland ingeval enig aandeelhouder. Een bedrijf zorgt in opdracht met een besturen over een recreatieschappen vanwege een ontwikkeling, aanleg, het beheer en onderhoud betreffende 6 recreatiegebieden in Noord-Holland: Het Twiske, Alkmaarder en Uitgeestermeer, Geestmerambacht[4], ga naar deze website Spaarnwoude, Landschap Waterland en Groengebied Amstelland.
Natuur Noord-Holland
In Noord-Holland zijn 2 grote nationale parken: het Nationaal Park Duinen met Texel (een hele westzijde betreffende Texel) en dit Nationaal Park Zuid-Kennemerland (een brede duinstrook betreffende Zandvoort tot in IJmuiden/Velsen).
Ook bestaan daar in Noord-Holland ons tiental overige via Natura 2000 aangewezen beschermde natuurgebieden, waaronder het Noordhollands Duinreservaat (betreffende Wijk met Zee tot Schoorl), de Schoorlse Duinen en de Amsterdamse Waterleidingduinen (tussen Zandvoort en Noordwijk in Zuid-Holland).
Ten slotte zijn er in Noord-Holland alsnog ettelijke verschillende vollere en kleinere natuurgebieden, bijvoorbeeld dit Goois Natuurreservaat, een Hulk, het Naardermeer, het Balgzand en de Loterijlanden.[6]
Natuurbeheer in Noord-Holland vindt o.a. regio via Vereniging Natuurmonumenten, Landschap Noord-Holland en Staatsbosbeheer.
Politiek Noord-Holland
1rightarrow blue.svg Zie Politiek in Noord-Holland wegens dit hoofdartikel aan het item.
Gemeenten Noord-Holland
Noord-Holland kan zijn vanaf dit jaar ingedeeld in 48 gemeenten.
Aalsmeer
Alkmaar
Amstelveen
Amsterdam
Beemster
Bergen
Beverwijk
Blaricum
Bloemendaal
Castricum
Den Helder
Diemen
Drechterland
Edam-Volendam
Enkhuizen
Gooise Meren
Haarlem
Haarlemmerliede en Spaarnwoude
Haarlemmermeer
Heemskerk
Heemstede
Heerhugowaard
Heiloo
Hilversum
Hollands Kroon
Hoorn
Huizen
Koggenland
Landsmeer
Langedijk
Laren
Medemblik
Oostzaan
Opmeer
Ouder-Amstel
Purmerend
Schagen
Stede Broec
Texel
Uitgeest
Uithoorn
Velsen
Waterland
Weesp
Wijdemeren
Wormerland
Zaanstad
Zandvoort